सूर्यग्रहण मराठी माहिती – Surya Grahan Information in Marathi

Surya Grahan Information in Marathi: आजच्या आर्टिकलमध्ये आपण सूर्यग्रहणा विषयी माहिती जाणून घेणार आहोत दरवर्षी सूर्य ग्रहण होतात पण सूर्यग्रहण का होतात याबद्दल तुम्ही ते जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला आहे का प्रयत्न केला असेल तर नक्कीच तुम्ही या वेबसाइटवर आला असाल तर जाणून घेऊया सूर्यग्रहण कशाप्रकारे होते आणि सूर्यग्रहणाचे किती प्रकार आहेत.

सूर्यग्रहणाची व्याख्या:
भौतिक शास्त्राच्या दृष्टीकोनातून जेव्हा चंद्र, सूर्य आणि पृथ्वीच्या मध्ये येतो तेव्हा चंद्राच्या मागे सूर्याची प्रतिमा झाकली जाते या घटनेला सूर्यग्रहण म्हणतात. पृथ्वी सूर्याभोवती फिरते आणि चंद्र पृथ्वीभोवती फिरतो कधीकधी चंद्र सूर्य आणि पृथ्वी मध्ये येतो मग तो सूर्याचा काही भाग प्रकाश रोखतो त्यामुळे पृथ्वीवर सावली पसरते या घटनेला सूर्यग्रहण म्हणतात.

सूर्यग्रहण मराठी माहिती – Surya Grahan Information in Marathi

ग्रहण हा निसर्गाचा अद्भुत चमत्कार आहे ज्योतिषशास्त्राच्या दृष्टिकोनातून पाहिले तर हा एक अभूतपूर्व अव्दितीय चमत्कार आहे.

उत्तर ध्रुवापासून दक्षिण ध्रुवाला जोडणाऱ्या रेषांना रेखांश रेषा म्हणतात आणि वृषुववृभोवती चारही वर्तुळात जाणाऱ्या रेषांना अक्षांश रेषा म्हणतात. सूर्यग्रहण हे नेहमी अमावस्येला होते जेव्हा चंद्र सर्वात कमकुवत असतो आणि सूर्य पूर्ण क्षमतेने तेजस्वी असतो.

सूर्यग्रहणाच्या दिवशी सूर्य आणि चंद्रची कोणीय व्यास समान असतो यामुळे चंद्र काही मिनिटांसाठी सूर्याला आपल्या सावलीत घेऊ शकतो. सूर्यग्रहण दरम्यान व्यापलेल्या क्षेत्रात एकूण सावली क्षेत्र म्हणतात.

सूर्यग्रहणाचे प्रामुख्याने तीन प्रकार पडतात संपूर्ण सूर्यग्रहण, अंशिक सूर्यग्रहण आणि कंकणाकृती सूर्यग्रहण.

संपूर्ण सूर्यग्रहण मराठी माहिती – Total Solar Eclipse Information in Marathi

संपूर्ण सूर्यग्रहण तेव्हा होते जेव्हा चंद्र पृथ्वीच्या अगदी जवळ असताना पृथ्वी आणि सूर्याच्या मध्ये येतो आणि चंद्र त्याच्या सावलीच्या प्रदेशात पृथ्वीला पूर्णपणे व्यापतो, परिणामी सूर्याचा प्रकाश पृथ्वी पर्यंत पोहोचत नाही आणि त्यावर पडतो जेव्हा अंधाराची परिस्थिती निर्माण होते तेव्हा संपूर्ण सूर्य पृथ्वीवर दिसत नाही अशा प्रकारे तयार होणाऱ्या ग्रहणाला संपूर्ण सूर्यग्रहण म्हणतात.

आंशिक सूर्यग्रहण – Hybrid Solar Eclipse Information in Marathi

आंशिक सूर्य ग्रहण जेव्हा चंद्र, सूर्य आणि पृथ्वी मध्ये अशाप्रकारे येतो की सूर्याचा काही भाग पृथ्वीवरून दिसत नाही म्हणजेच चंद्र सूर्याचा फक्त काही भाग घेऊ शकतो, त्याची सावली यामुळे सूर्याचा काही भाग ग्रहणामुळे अप्रमाणित राहतो आणि काही भाग प्रभावहीन राहतो तर पृथ्वीच्या त्या विशिष्ट भागात जे ग्रहण होते त्याला आंशिक सूर्यग्रहण म्हणतात.

कंकणाकृती सूर्यग्रहण – Annular Solar Eclipse Information in Marathi

कंकणाकृती सूर्यग्रहण आज जेव्हा चंद्र पृथ्वीपासून दूर असताना पृथ्वी आणि सूर्य यांच्यामध्ये येतो म्हणजे चंद्र-सूर्याला अशाप्रकारे जातो की सूर्याचा फक्त मध्यभाग सावलीच्या प्रदेशात येतो आणि पृथ्वीवरून पाहिल्यावर चंद्र दिसतो. सूर्य पूर्णपणे झालेला दिसत नाही परंतु सूर्याच्या बाहेरील भाग त्याच्या प्रकाशामुळे ब्रेसलेट किंवा अंगठीच्या रूपात चमकताना दिसतो ब्रेसलेटच्या आकारात तयार होणाऱ्या सूर्यग्रहण कंकणाकृती आकृती सूर्यग्रहण म्हणतात.

सूर्यग्रहणाचे ज्योतिष महत्व

18 वर्षे आणि 18 दिवसांच्या कालावधीमध्ये 41 सूर्यग्रहण आणि 29 चंद्रग्रहण होत असल्याचे खगोलशास्त्रज्ञांनी गणितावरून सिद्ध केले आहे. एका वर्षात पाच पर्यंत सूर्यग्रहण आणि दोन चंद्रग्रहण होऊ शकतात परंतु एका वर्षात दोन सूर्यग्रहण ने होणे आवश्यक आहे. जर एका वर्षात फक्त दोन ग्रहण होत असतील तर ते दोन्ही सूर्यग्रहण असतील. एका वर्षात सात पर्यंत ग्रहण संभवत असले तरी चार पेक्षा जास्त ग्रहणे क्वचित दिसतात प्रत्येक ग्रहण अठरा वर्षे अकरा दिवसानंतर पुन्हा होते परंतु ते पूर्वीच्या स्थितीत असावे हे निश्चित नाही कारण अभिसरणाचे बिंदू सतत फिरत असतात.

सूर्यग्रहणाच्या तुलनेमध्ये चंद्रग्रहण जास्त दिसतात परंतु हे सत्य आहे की चंद्रग्रहण पेक्षा जास्त सूर्यग्रहणे आहेत. चार सूर्यग्रहणे आणि तीन चंद्रग्रहणाचे प्रमाणे ते चंद्रग्रहण अधिक दिसण्याचे कारण म्हणजे ते पृथ्वीच्या अर्ध्याहून अधिक भागात दिसतात तर सूर्यग्रहण बहुतेक वेळा पृथ्वीच्या खूप मोठ्या भागात शंभर मेल पेक्षा कमी रुंद आणि दोन ते तीन हजार मैल लांब असतात (उदाहरणार्थ जर मध्यप्रदेशात खग्रास संपूर्ण सूर्याची प्रतिमा कव्हर करते असेल तर गुजरात मध्ये फक्त आंशिक सूर्यग्रहण सूर्याच्या वस्तूच्या फक्त एक भाग व्यापते.)

ग्रहणाचे अध्यात्मिक महत्व असो वा नसो परंतु जगभरातील वैज्ञानिकांसाठी हा प्रसंग एखाद्या उत्सवा पेक्षा कमी नाही कारण ग्रहण ही अशी वेळ असते जेव्हा विश्वात अनेक अद्भुत आणि रहस्यमय घटना घडतात ज्यामुळे वैज्ञानिकांना नवीन तत्त्वावर काम करण्याची संधी मिळते. 1968 मध्ये लोकायार नावाच्या शास्त्रज्ञाने सूर्यग्रहणाच्या प्रसंगी केलेल्या संशोधनाच्या मदतीने क्रोमोसिम्फयर मध्ये हेलियम वायूचे अस्तित्व आढळून आले.

आईन्स्टाईन हे प्रतिपादन फक्त सूर्यग्रहणाच्या प्रसंगीच बरोबर असू शकते ज्यामध्ये त्यांनी इतर शरीरांच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे प्रकाश पाण्याबद्दल सांगितले होते चंद्रग्रहण त्यांच्या संपूर्ण प्रकाश क्षेत्रामध्ये पाहता येईल परंतु सूर्यग्रहण जास्तीत जास्त 10 हजार किलोमीटर लांब आणि 250 किलो मीटर रुंद परिसरातच पाहता येईल तो सूर्यग्रहणाचा वास्तविक कालावधी केवळ अकरा मिनिटाचा असू शकतो त्यापेक्षा जास्त नाही.

जगातील सर्व पदार्थांची रचना सूर्यकिरणांमुळे शक्य आहे सूर्य आणि त्याच्या किरणांचे परिणाम नीट समजून घेतल्यास संपूर्ण पृथ्वीवर आश्‍चर्यकारक परिणाम घडून शकतात सूर्याची प्रत्येक किरणे एका विशिष्ट अणुचे प्रतिनिधित्व करते आणि जसे स्पष्ट आहे प्रत्येक पदार्थ विशिष्ट अणुपासून बनलेला असतो. आता जर सूर्याची कितने कॅपिटल करून एका विशिष्ट बिंदूवर केंद्रित केली तर पदार्थ बदलण्याची प्रक्रिया देखील शक्य होऊ शकते.

वैदिक काळापूर्वी खगोलीय रचनेवर आधारित दिनदर्शिका बनवण्याची गरज भासत होती सूर्यग्रहण चंद्रग्रहण आणि त्यांची पुनरावृत्ती याबद्दलची माहिती जास्त ख्रिस्तपूर्व फक्त चार हजार पूर्वी उपलब्ध होती.

महर्षी अत्रिमुनी हे ग्रहाचे न्यान देणारे पहिले शिक्षक होते ऋग्वेद प्रकाश काळापासून म्हणजेच वैदिक काळापासून ग्रहांवर अभ्यास, चिंतन आणि चाचण्या झालेल्या आहेत.

सूर्यग्रहण – Solar Eclipse 2021

सूर्यग्रहण 2021: सूर्यग्रहणाचे वैज्ञानिक धार्मिक आणि ज्योतिषशास्त्रीय महत्त्व खूप आहे या वर्षातील दुसरी आणि शेवटचे सूर्यग्रहण चार डिसेंबरला होणार आहे जेव्हा चंद्र सूर्य आणि पृथ्वीच्या मध्ये जातो आणि चंद्र सूर्य पृथ्वीच्या मध्ये येतो तेव्हा सूर्य चंद्राच्या मागे थोडक्यात झाकलेला असतो या घटनेला सूर्यग्रहण म्हणता सूर्यग्रहण हे अशुभ घटना मानली जाते सूर्य ग्रहण काळात शुभ आणि अशुभ कार्य वर्जित आहे यावेळी मंदिराचे दरवाजे बंद असतात.

कुठे दिसणार सूर्यग्रहण

वर्षातील शेवटची सूर्यग्रहण दक्षिण अमेरिका अंटार्टिका ऑस्ट्रेलिया अटलांटिका चा दक्षिणेकडील भाग आणि दक्षिण आफ्रिकेत दिसणार आहे.

सूर्य ग्रहणाची वेळ

सूर्यग्रहण 4 डिसेंबर रोजी सकाळी 11 वाजता सुरू होईल आणि दुपारी तीन वाजून सात मिनिटांनी समाप्त होईल.

पृथ्वीचा जन्म कसा झाला?

Final Word:-
Surya Grahan Information in Marathi हा आर्टिकल तुम्हाला कसा वाटला आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा आवडल्यास आपल्या फ्रेंड आणि फॅमिली मध्ये शेअर करायला विसरू नका.

सूर्यग्रहण मराठी माहिती – Surya Grahan Information in Marathi