राणी कमलापति मराठी माहिती – Rani Kamlapati Information in Marathi: आजच्या आर्टिकलमध्ये आपण ‘राणी कमलापति’ यांच्या विषीयी माहिती जाणून घेणार आहोत राणी कमलापति या ‘गोंड आदिवासी’ मध्यप्रदेश मधल्या राणी होत्या. १५ नोहेंबर २०२१ मध्ये भारत सरकारने ‘हबीबगंज’ या रेल्वे स्टेशनचे नाव बदलून “रानी कमलापति स्टेशन” असे ठेवण्यात आले आहे.
१५ नोव्हेंबर २०२१
नवी दिल्ली: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सोमवारी मध्य प्रदेशच्या दौऱ्यावर आलेल्या नवीन-सुधारित राणी कमलापती रेल्वे स्थानकाचे उद्घाटन केले, ज्यापूर्वी हबीबगंज रेल्वे स्थानक म्हणून ओळखले जाते.
कोण होती राणी कमलापति? – Rani Kamlapati Information in Marathi
18 व्या शतकातील राणी कमलापती ही गोंड सरदार निजाम शाहच्या सात पत्नींपैकी एक होती, जिने सध्याच्या सिहोर जिल्ह्यातील जिन्नोर किल्ल्यापासून, सध्याच्या गिनोरगडपासून त्या प्रदेशावर राज्य केले. त्या काळात बारी येथे निजामशहाचा पुतण्या आलम शाह याचे राज्य होते. आलमची नजर निजामशहाच्या संपत्तीवर होती. कमलापतीच्या सौंदर्याने प्रभावित होऊन त्याने राणीकडे प्रेमही व्यक्त केले, परंतु राणीने त्याला नकार दिला.
पतीची हत्या केल्यानंतर बदला घेण्याचा निर्धार केला
पुतण्या आलम शाह हा त्याचा काका निजाम शहा यांच्या हत्येचा कट रचत होता. एकदा संधी साधून दासने राजाला अन्नात विष मिसळून मारले. राणी आणि तिच्या मुलालाही त्याच्यापासून धोका होता. अशा परिस्थितीत राणी कमलापतीने आपला मुलगा नवल शाह याला गिन्नौरगडहून भोपाळच्या राणी कमलापती पॅलेसमध्ये आणले. राणी कमलापतीला आपल्या पतीच्या मृत्यूचा बदला घ्यायचा होता. पण अडचण अशी होती की त्याच्याकडे ना सैन्य होते ना पैसा.
एक लाख रुपयांची मदत मिळाली
इतिहासकारांच्या मते, राणी कमलापतीने दोस्त मोहम्मद खानकडे मदत मागितली. त्याने मदत करण्याचे मान्य केले, परंतु त्या बदल्यात त्याने राणीकडे एक लाख रुपयांची मागणी केली. राणी कमलापतीला सूड घ्यायचा होता, म्हणून तिच्याकडे पैसे नसतानाही तिने होकार दिला. दोस्त मोहम्मद खान एकेकाळी मुघल सैन्याचा एक भाग होता. लुटलेल्या मालमत्तेच्या हिशोबात तफावत आढळल्याने त्यांना लष्करातून काढून टाकण्यात आले. त्यानंतर त्यांनी भोपाळजवळील जगदीशपूरमध्ये आपली सत्ता स्थापन केली होती.
शेवटी राणी कमलापतीने पतीच्या हत्येचा बदला घेतला
दोस्त मोहम्मदने कमलापतीसह निजाम शाहचा पुतण्या बारी येथील राजा आलम शाह याच्यावर हल्ला करून त्याला ठार मारले आणि अशा प्रकारे कमलापतीने आपल्या पतीच्या हत्येचा बदला घेतला. मात्र, करारानुसार दोस्त मोहम्मदला देण्यासाठी राणीकडे एक लाख रुपये नव्हते. त्यावेळी एक लाख रुपये खूप होते. अशा स्थितीत राणीने भोपाळचा एक भाग त्याला दिला. पण राणी कमलापतीचा मुलगा नवल शाह याला हे आवडले नाही. अशा परिस्थितीत नवल शाह आणि दोस्त मोहम्मद यांच्यात लढत झाली. नवल शाहची हत्या दोस्त मोहम्मदने कपटाने विष देऊन केल्याचे सांगितले जाते.
निजाम शाहने भोपाळमध्ये राणीसाठी कमलापती महाल हा राजवाडा बांधला होता, जो १७२२ मध्ये पूर्ण झाला होता. हे स्मारक राष्ट्रीय महत्त्वाच्या म्हणून ओळखले जाते आणि भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) द्वारे संरक्षित केले जाते.
राणी कमलापति इतिहास – Rani Kamlapati History in Marathi
जेम्स टॉड, ईस्ट इंडिया कंपनी आणि एक विद्वान अधिकारी, यांनी राणी कमलापती यांचे वर्णन त्यांच्या दस्तऐवज मध्ये केलेले आहे. आपल्या वर्णन मध्ये जेम्स टॉड यांनी राणी कमलापती यांचे वर्णन रोमची राणी लुक्रेटियाशी यांच्याशी केलेली आहे. त्यांचे म्हणणे असे होते की राणी कमलापति यांनी आत्महत्या करून आपला सन्मान वाचवला. राजवाड्याच्या अधिकृत इतिहासानुसार, 1723 मध्ये राणीचा मृत्यू झाला.
Rani Kamlapati Station Marathi
गोंड राणी जिचे नाव भोपाळमध्ये पंतप्रधान मोदींच्या हस्ते रेल्वे स्टेशनवर उद्घाटन झाले आहे.
1723 मध्ये मरण पावलेल्या भोपाळच्या शेवटच्या हिंदू राणीच्या स्मरणार्थ हबीबगंज रेल्वे स्थानकाचे नाव बदलून राणी कमलापती रेल्वे स्थानक असे करण्यात आले आहे. मध्य प्रदेश सरकारने अद्ययावत आणि आधुनिक सुविधांनी युक्त असलेल्या स्टेशनचे नाव बदलण्यासाठी केंद्रीय गृह मंत्रालयाला पत्र लिहिले होते.
भोपाळस्थित राजकीय विश्लेषक गिरिजा शंकर यांनी सांगितले की, नामांतर हा राजकीय कारणांसाठी प्रादेशिक नायक आणि नेत्यांना आमंत्रित करण्याच्या भाजपच्या प्रवृत्तीचा एक भाग आहे, कारण गोंड समुदाय हा भारतातील सर्वात मोठा आदिवासी समूह असून, 1.2 कोटींहून अधिक लोकसंख्या आणि 2001 च्या जनगणनेनुसार. मध्य प्रदेशात, गोंड हा भिल्लांनंतरचा दुसरा सर्वात मोठा आदिवासी समूह आहे.
“मध्य प्रदेशात गोंड जमातीची लोकसंख्या लक्षणीय आहे. भाजपने गेल्या काही काळापासून आदिवासी समाजावर लक्ष केंद्रित केले आहे. लोकांच्या भावनांवर ताबा मिळवण्यासाठी अशा प्रकारचे प्रतीकवाद राजकारणात खूप महत्वाचे आहे,” गिरिजा शंकर म्हणाले. “भाजपला राणी कमलापतीमध्ये एक चांगले आदिवासी चिन्ह सापडले आहे, जी स्वतः इतिहासात मार्जिनवर आहे. गोंड जमातीत भाजपचा प्रभाव वाढवण्याचा हा प्रयत्न वाटतो.”
Final Word:-
राणी कमलापति मराठी माहिती – Rani Kamlapati Information in Marathi हा आर्टिकल तुम्हाला कसा वाटला आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा आवडल्यास आपल्या फ्रेंड आणि फॅमिली मध्ये शेअर करायला विसरू नका.
राणी कमलापती को विनम्र अभिवादन