इंडिया गेटवर नेताजींचा पुतळा उभारणार, पंतप्रधान मोदींची घोषणा: Netaji Subhas Chandra Bose Grand Statue Installed India Gate PM Modi
Netaji Subhas Chandra Bose Grand Statue Installed India Gate PM Modi
21 जानेवारी 2022
1971 च्या बांगलादेश मुक्ती युद्धानंतर अज्ञात सैनिकांना श्रद्धांजली वाहण्यासाठी इंडिया गेटवरील प्रतिष्ठित अमर जवान ज्योती (AJJ) शुक्रवारी राष्ट्रीय युद्ध स्मारक (NWM) येथे ज्योतीमध्ये विलीन झाल्याचा एक भाग म्हणून विझवण्यात आली). आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी घोषणा केली की नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांचा 125 व्या जयंतीनिमित्त इंडिया गेटवर पुतळा उभारला जाईल.
काँग्रेस आणि काही सैनिक संघटनांच्या निषेधाच्या पार्श्वभूमीवर, सरकारमधील सूत्रांनी सांगितले की AAJ “विझलेली नाही” आणि फक्त NWM ज्योतमध्ये “विलीन” झाली.
एअर मार्शल बीआर कृष्णा, चीफ ऑफ इंटिग्रेटेड डिफेन्स स्टाफ टू चेअरमन चीफ्स ऑफ स्टाफ कमिटी (CISC) यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या समारंभात शुक्रवारी दुपारी AJJ येथे ज्योत असलेली मशाल पूर्ण लष्करी सन्मानाने वाहून नेण्यात आली आणि NWM मध्ये विलीन करण्यात आली.
फेब्रुवारी 2019 मध्ये उद्घाटन करण्यात आलेले NWM, इंडिया गेटजवळील ‘C’ षटकोनी येथे स्थित आहे आणि स्वातंत्र्योत्तर काळात देशासाठी प्राण अर्पण करणार्‍या सैनिकांच्या स्मरणार्थ ते बांधले गेले आहे. त्यावर 25,000 सैनिकांची नावे कोरलेली आहेत.
NWM चे अनावरण झाल्यापासून बदललेल्या परंपरेत, 2020 मध्ये प्रजासत्ताक दिनाची परेड सुरू होण्यापूर्वी, श्री. मोदींनी AJJ ऐवजी तिथल्या ज्योतीला पुष्पहार अर्पण करून शहीद सैनिकांना श्रद्धांजली वाहिली.
सर एडविन लुटियन्स यांनी डिझाइन केलेले इंडिया गेटचे अनावरण लॉर्ड आयर्विन यांनी १२ फेब्रुवारी १९३१ रोजी केले होते. १९१४ ते १९२१ या काळात मरण पावलेल्या ब्रिटीश भारतातील ८३,००० सैनिकांच्या सन्मानार्थ ते बांधले गेले. संपूर्ण स्मारकावर १३,५१६ नावे कोरलेली आहेत. 1971 च्या युद्धात शहीद झालेल्या जवानांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यासाठी AJJ ची स्थापना करण्यात आली. 1971 च्या युद्धातील भारताच्या विजयाच्या स्मरणार्थ 26 जानेवारी 1972 रोजी तत्कालीन पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांच्या हस्ते इंडिया गेटच्या कमानीखाली AJJ सोबत हेल्मेट रचनेसह एक उलटा संगीन, अज्ञात सैनिकाचे स्मारक, ज्यामध्ये 93,000 लोक सहभागी झाले होते. पाकिस्तानी युद्धकैद्यांनी आत्मसमर्पण करून बांगलादेशचा जन्म पाहिला.
या मुद्द्यावर उद्भवलेल्या वादाला कमी लेखून, एका सरकारी सूत्राने सांगितले की AJJ मधील ज्वालाने 1971 आणि इतर युद्धातील शहीदांना श्रद्धांजली वाहिली परंतु त्यांची नावे तेथे उपस्थित नव्हती हे पाहणे एक विचित्र गोष्ट आहे. “१९७१ आणि त्याआधी आणि नंतरच्या युद्धांसह सर्व युद्धांतील सर्व भारतीय शहीदांची नावे राष्ट्रीय युद्ध स्मारकात ठेवण्यात आली आहेत. त्यामुळे तिथे हुतात्म्यांना श्रद्धांजली वाहणे हीच खरी ‘श्रद्धांजली’ आहे, असे सूत्राने सांगितले.
‘औपनिवेशिक भूतकाळाचे प्रतीक’
इंडिया गेट हे “आमच्या वसाहतवादी भूतकाळाचे प्रतीक” होते कारण त्यात प्रथम महायुद्ध 1 आणि अँग्लो अफगाण युद्धात ब्रिटीशांसाठी लढलेले काही लोकच आहेत, असे सूत्राने नमूद केले. “सात दशके राष्ट्रीय युद्ध स्मारक न बनवणारे लोक आता आपल्या हुतात्म्यांना कायमस्वरूपी आणि समर्पक श्रद्धांजली वाहताना ओरडत आहेत हे विडंबन आहे.”
NWM चे उद्घाटन झाल्यापासून, सर्व श्रद्धांजली समारंभ तेथेच आयोजित केले जात आहेत. तथापि, संरक्षण अधिकार्‍यांनी सांगितले होते की AJJ जळत ठेवली जाईल आणि औपचारिक प्रसंगी आणि अधिकृत भेटींसाठी वापरली जाईल.
श्री मोदी सोशल मीडियावर म्हणाले, “ज्या वेळी संपूर्ण देश नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांची १२५वी जयंती साजरी करत आहे, तेव्हा मला सांगायला आनंद होत आहे की, ग्रॅनाइटचा बनलेला त्यांचा भव्य पुतळा इंडिया गेटवर स्थापित केला जाईल. हे भारताच्या त्यांच्या ऋणानुबंधाचे प्रतीक असेल.
“नेताजी बोस यांच्या भव्य पुतळ्याचे काम पूर्ण होईपर्यंत त्यांचा होलोग्राम पुतळा त्याच ठिकाणी असेल. नेताजींच्या जयंतीदिनी 23 जानेवारी रोजी मी होलोग्राम पुतळ्याचे अनावरण करीन,” असे त्यांनी सांगितले.
सरकारने नुकतेच जाहीर केले की, या वर्षीपासून प्रजासत्ताक दिनाचा उत्सव 24 जानेवारी ऐवजी 23 जानेवारीपासून सुरू होईल आणि 30 जानेवारीला शहीद दिनाला संपेल.
