माझा आवडता पक्षी मोर: Marathi Nibandh Maza Avadata Pakshi Mor
माझा आवडता पक्षी मोर: Marathi Nibandh Maza Avadata Pakshi Mor
भारत सांस्कृतिक सौंदर्य आणि विविधतेसाठी ओळखला जातो. इतकंच नाही तर भारत आपल्या राष्ट्रीय पक्षी मोरासाठीही प्रसिद्ध आहे. चित्तथरारक सौंदर्य आणि सांस्कृतिक महत्त्व यासाठी हा पक्षी प्रसिद्ध आहे. मोराचे नेत्रदीपक सौंदर्य त्याला पृथ्वीवरील सर्वात सुंदर पक्ष्यांपैकी एक बनवते. पावसात मोर नाचतो तेव्हा मोराची रंगीबेरंगी पिसे संमोहित दिसते. मोर केवळ त्याच्या नेत्रदीपक सौंदर्यासाठीच नव्हे तर त्याच्या प्रचंड धार्मिक आणि सांस्कृतिक सहभागासाठीही ओळखला जातो आणि त्यामुळेच मोराला भारताचा राष्ट्रीय पक्षी म्हणून ओळखले जाते.
मोर त्यांच्या आकर्षक शारीरिक स्वरूपासाठी आणि सौंदर्यासाठी ओळखले जातात. मोर ही एक नर प्रजाती आहे ज्याच्या डोक्यावर सुंदर पंख असतात. या पृथ्वीवर दोन प्रकारचे मोर आढळतात. एक भारतीय मोर आणि दुसरा बर्मी मोर. दोन्ही प्रकारच्या मोरांमधील फरक म्हणजे त्यांच्या शिळेचा प्रकार. भारतीय मोराच्या शिखरावर केसांचा गुच्छ असतो, तर बर्मी मोराला टोकदार शिखर असते.
विशिष्ट शिखराव्यतिरिक्त, मोराच्या पाठीवर सुंदर आणि रंगीबेरंगी पिसे असतात. मोराची लांब आणि चमकदार शेपटी ट्रेन म्हणून ओळखली जाते. वायलेट रंगात, मोराची पिसे खूप लांब आणि सुंदर असतात. मोराच्या पिसांवरील चंद्रासारखे डाग पूर्ण उघडल्यावर डोळ्याचा आकार बनवतात. वरच्या पंखांच्या उलट जे चमकदार जांभळ्या रंगाचे आणि मोठे असतात, मागील पंख निस्तेज तपकिरी आणि आकाराने लहान असतात.
निळ्या रंगाच्या, मोराची मान सुंदर आहे आणि जेव्हा तो नाचतो तेव्हा त्याची मान सुंदर आणि तेजस्वी दिसते. मोर हा नर पक्षी आहे, तर लांडोर हा मादी पक्षी आहे आणि मोराच्या विपरीत काही सुंदर वैशिष्ट्यांचा अभाव आहे. मोराच्या डोक्यावर विशिष्ट शिखा नसतो आणि तो आकाराने मोराच्या तुलनेत लहान असतो. तसेच, लांडोरला मोरासारखे सुंदर पिसे नसतात आणि ते निस्तेज दिसतात.
माझा आवडता पक्षी मोर: Marathi Nibandh Maza Avadata Pakshi Mor
मोर हा या प्रजातीचा नर आहे. त्यांच्याकडे आश्चर्यकारकपणे सुंदर देखावा आहे. त्यामुळे या पक्ष्याला जगभरातून मोठी दाद मिळाली आहे. याव्यतिरिक्त, त्यांची टोकापासून शेपटीपर्यंत लांबी 195 ते 225 सेमी आहे. याव्यतिरिक्त, त्यांचे सरासरी वजन 5 किलो आहे. विशेष म्हणजे, मोराचे डोके, मान आणि छाती इंद्रधनुषी निळ्या रंगाची असते. त्यांच्या डोळ्याभोवती पांढरे ठिपके देखील आहेत.
मोराच्या डोक्यावर मुकुट असतो. मोराचे सर्वात वेगळे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याची विलक्षण सुंदर शेपटी. या शेपटीला ट्रेन म्हणतात. याशिवाय, ही ट्रेन 4 वर्षांच्या उष्मायनानंतर पूर्णपणे विकसित झाली आहे. 200 पेक्षा जास्त डिस्प्ले पिसे पक्ष्याच्या मागून वाढतात. याव्यतिरिक्त, ही पिसे मोठ्या सडपातळ वरच्या शेपटीचा भाग आहेत. ट्रेनच्या पंखांना पिसे जागी ठेवण्यासाठी बार्ब नसतात.
त्यामुळे पिसांचे नाते सैल आहे. मोराचा रंग जटिल सूक्ष्म रचनाचा परिणाम आहे. शिवाय, या मायक्रोस्ट्रक्चर्सद्वारे ऑप्टिकल घटना तयार केल्या जातात. प्रत्येक ट्रेनच्या पंखाच्या शेवटी एक लक्षवेधी ओव्हल क्लस्टर देखील असतो. मोराच्या मागच्या पंखांचा रंग राखाडी तपकिरी असतो. आणखी एक गोष्ट लक्षात ठेवायची आहे की मागचे पंख लहान आणि निस्तेज असतात.
मोर एक लाजाळू प्रजाती आहे आणि समूहात राहणे पसंत करतात. या गटात अनेक मोर आणि काही मोर आहेत. ते देशाच्या सर्व भागात आढळतात आणि गार्डन्स आणि जंगलांमध्ये राहणे निवडतात. त्यांच्या जड पंखांमुळे, मोर उंच उडू शकत नाहीत. मोर उबदार तापमानात राहतात आणि म्हणूनच ते बहुतेक हरियाणा, राजस्थान आणि उत्तर प्रदेशमध्ये आढळतात. रात्री त्यांना झाडाच्या खालच्या फांद्यांवर झोपायला आवडते. त्यांना कोणताही धोका दिसला की ते त्यांच्या कर्कश आवाजात इतर मोरांना सावध करतात.
मोर हे सर्वभक्षी प्रजाती आहेत आणि त्यामुळे ते धान्य, साप आणि कीटक खातात. ते शेतातील अवांछित कीटक आणि सापांना मारतात जे अन्यथा पिकांचा नाश करतात आणि त्यामुळे शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त आहेत.
मोरांना पावसाळी हवामान आवडते आणि पाऊस आल्यावर ते नाचून आपला आनंद व्यक्त करतात. जेव्हा ते नाचतात तेव्हा त्यांचे पंख पूर्णपणे उघडतात आणि हे एक आश्चर्यकारक दृश्य आहे. अनेकांना हे दृश्य पाहण्याची इच्छा असते पण काही लोकच ते अनुभवू शकतात. नेत्रदीपक दृश्य अनेक कलाकारांसाठी एक उत्तम प्रेरणा आहे. त्यांच्या विलक्षण सौंदर्यामुळे, मोराच्या पंखांचा वापर सजावटीसाठीही केला जातो.
मोरांना केवळ विस्मयकारक सौंदर्यच नाही तर प्राचीन काळापासून सांस्कृतिक महत्त्व देखील आहे. भारतीय इतिहासातील अनेक दंतकथा आणि पुराणकथांमध्ये मोरांचा समावेश आहे. एक म्हण आहे की प्रसिद्ध मुघल सम्राट शाहजहानने स्वतःसाठी मोराच्या आकाराचे सिंहासन बांधले, ज्याचे नंतर मयूर सिंहासन असे नामकरण करण्यात आले. मयूर सिंहासन त्याच्या सौंदर्य आणि अभिमानासाठी ओळखले जाते. प्राचीन काळापासून कलाकार मोराचे सौंदर्य आपल्या शिल्पातून आणि चित्रांमधून व्यक्त करत आले आहेत आणि त्यामुळेच राष्ट्रीय पक्षी मोराचे जगभरात अनन्यसाधारण महत्त्व आणि गौरव आहे.
निष्कर्ष
मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी आहे, जो त्याच्या उत्कृष्ट सौंदर्यासाठी आणि ऐतिहासिक महत्त्वासाठी प्रसिद्ध आहे. पावसाळ्यात मोराचे नृत्य पाहणे हे एक आनंददायी दृश्य आहे. मोर ही आपल्या राष्ट्राची शान आहे आणि त्याचे सौंदर्य जगभर प्रसिद्ध आहे. मोराचे चित्तथरारक सौंदर्य त्याला आपल्या देशाच्या प्राण्यांचे समर्पित प्रतिनिधी बनवते आणि म्हणूनच त्याला सर्व पक्ष्यांचा राजा म्हणून ओळखले जाते.
