काजू फळाची माहिती Cashew Information In Marathi: आजच्या आर्टिकलमध्ये आपण काजू या फळाविषयी माहिती जाणून घेणार आहोत. काजू हे फळ किंवा काजू चे झाड उष्णप्रदेशीय सदाहरित वृक्ष आहे. चला तर जाणून घेऊया काजू या फळाविषयी थोडीशी रंजक माहिती.
काजुचे झाड उष्णकटिबंधीय भागांमध्ये ४०० ते ४००० मीटरपर्यंत वार्षिक पर्जन्य सहज वाढते आणि ते समुद्रसपाटीपासून शंभर हजार मीटर उंचीपर्यंत वाढते काजू झाडाची लागवड प्रामुख्याने भारत, आइवरी कोस्ट तांझानिया, ब्राझील आणि पूर्व आणि पश्चिम मध्य आफ्रिकेमध्ये होते पूर्व आशियातील इतर देशांमध्ये काजूची लागवड केली जाते यामध्ये दक्षिण आफ्रिका आणि ऑस्ट्रेलिया याचाही समावेश आहे.
काजू फळाची माहिती | Cashew Information In Marathi
काजू या फळाचा किवा झाडाचा समावेश (Anacardium accidentale) या प्रजाती मध्ये होतो. काजू झाडे सदाहरित असतात आणि 20 मीटर पर्यंत वेगाने वाढू शकतात परंतु सामान्यतः ते आठ ते बारा मीटर उंचीवर पोहोचतात.
काजू या फळाचे नाव पोर्तुगीज भाषेतून आलेले आहे पोर्तुगीज भाषेतून याची व्याप्ती इंग्लिश भाषेमध्ये झालेली आहे. इंग्लिशमध्ये काजूला (Cashew) मराठीमध्ये काजू किंवा सुका मेवा सुद्धा म्हटले जाते. सर्वसामान्य हा शब्द ग्रीक भाषेतून आलेला आहे. काजू ही प्रजाती प्रामुख्याने ब्राझील आणि व्हेनेझुएलातील देशांमध्ये आढळली जाते नंतर पोर्तुगीजांनी 15व्या शतकात काजू हे झाडाचे बीज सर्वत्र जगभर पसरवले आणि तिथूनच पुढे काजू प्रत्येक देशांमध्ये उत्पादित केला जाऊ लागला आजपर्यंत पोर्तुगिजांनी बऱ्याच गोष्टी एका सामान्य देशातून संपूर्ण जगभर प्रसिद्ध केलेले आहे.
पंधराव्या शतकात पोर्तुगीजांनी ब्राझील मधून काजू निर्यात करण्याची सुरुवात केली नंतर काजू उत्पादन हे आफ्रिकेमध्ये मोठ्या प्रमाणात होऊ लागली आहे
काजू या झाडाचा आकार
सर्वसामान्यपणे काजू हे झाड सदाहरित असते त्याची उंची 14 मीटर म्हणजेच ते 40 फूट असते. या झाडाचे खोड अगदी लहान असते त्याची पाने लांब आणि गुळगुळीत असतात त्यांच्या पानांचा आकार 2 ते 15 सेंटिमीटर असतो आणि त्याची रुंदी चार ते बावीस सेंटिमीटर असते काजूचे फुल हे सर्वसामान्यपणे सुरुवातीला लहान फिक्कट हिरवी असते नंतर ते लालसर होऊन पातळ होते याची या फुलाचा आकार सर्वसामान्यपणे सात ते पंधरा मिलिमीटर असतो. जगातील सर्वात मोठे काजुचे झाड सुमारे सात हजार पाचशे मीटर आहे आणि हे झाड ब्राझीलमधील नैनिताल येथे स्थित आहे.
काजू उत्पादनाचा आढावा
काजूचे जागतिक उत्पादन सध्या प्रतिवर्ष 720,000 ते 790,000 मेट्रिक टन (कर्नल आधारावर) दरम्यान आहे (हंगाम 2015/16-2019/20). 170,000-195,000 मेट्रिक टन वार्षिक उत्पादनासह भारत पहिल्या क्रमांकावर आहे, त्यानंतर कोट डी’आयव्होर, व्हिएतनाम आणि टांझानिया सरासरी 149,000 आहे; अनुक्रमे 82,000 आणि 53,000 MT.
| पोषक तत्वे | प्रमाण |
| कॅलरीज | ५७ |
| फायबर | ०.९ |
| प्रथिने | ५.१७ |
| सोडियम | १२ मी ग्रॅम |
| लोह | १.८९ मी ग्रॅम |
| विटामिन बी सिक्स | २० |
| कार्बोहाइड्रे | ८.५६ ग्रॅम |
ऋतू
फ्लॉवरिंग उत्तर गोलार्धात डिसेंबर ते एप्रिल दरम्यान आणि दक्षिण गोलार्धात जून ते डिसेंबर या कालावधीत सप्टेंबर ते नोव्हेंबर या काळात जास्त प्रमाणात होते. काजूने खतनिर्मिती ओलांडली आहे.
गर्भाधानानंतर सुमारे एक आठवड्यानंतर, एक लहान सफरचंद (खोटे फळ) असलेले हिरवे कोळशाचे गोळे दिसतात. नट त्याच्या अंतिम आकाराच्या जवळजवळ 80% पर्यंत पोहोचेपर्यंत वेगाने वाढतो. नट पूर्ण आकारात आल्यानंतर फळ रुंद आणि सफरचंदाच्या आकाराचे होऊ लागते. सफरचंदाची पातळ हिरवी त्वचा असते आणि जसजसे ते परिपक्व होते तसतसा रंग लाल किंवा पिवळा होतो आणि सुगंधित होतो.
दरम्यान, नटचे कवच कडक होते आणि त्याचा रंग राखाडी होतो आणि कर्नल नटच्या आत वाढतो. नट आणि सफरचंद पूर्णपणे परिपक्व झाल्यावर जमिनीवर पडतात. फळांच्या पक्वतेचा कालावधी 2-3 महिन्यांपर्यंत बदलतो, फळांच्या वाढीदरम्यान विविधता, झाडाचे आरोग्य आणि हवामानाची परिस्थिती यावर अवलंबून असते.
कापणी कोरड्या हवामानात होते आणि सफरचंद पूर्णपणे पिकल्यावरच काजू काढतात. 3-4 महिन्यांच्या क्षितिजात तीन ते चार फुले आणि फळे येण्यामुळे अनेक कापणी आवश्यक होते. नट सफरचंदाशी घट्टपणे जोडलेले राहते आणि परिणामी कापणीमध्ये मोठ्या प्रमाणात काजू सफरचंदांचा समावेश होतो.
काजू चे गुणधर्म
काजू हे औषधी फळ म्हणून ओळखले जाते. काजूमध्ये बरेचसे आजार बरे करण्याचा गुणधर्म आहे. काजू हे उष्णकटिबंधीय आहेत वाढणारे नट्स आहे काजूच्या फळांमुळे कुष्ठरोग, मूळव्याध, जखमा, ताप यासारखे आजार बरे होतात तसेच भूक न लागणे यासारख्या गोष्टीवर सुद्धा काजू हे फळ खूप गुणकारी आहे.
हृदयासाठी काजू चा उपयोग
काजू या फळांना नट्स या श्रेणीमध्ये ठेवण्यात आलेले आहे .नट ही अशी शैली आहे ज्याचा उल्लेख फळांमध्ये केला जात नाही (उदाहरणार्थ आंबा सफरचंद या सारख्या फळांमध्ये करून या फळाचा समावेश केला जात नाही.) याला सुकामेवा म्हणून मराठीमध्ये संबोधिले जाते. काजू फळाचा उपयोग हृदयासाठी खूप चांगला आहे यामध्ये बायोऍक्टिव्ह मायक्रोन्यूट्रिएंट असल्यामुळे हे हृदयासाठी फार चांगले मानले जाते. डॉक्टर सुद्धा हार्ट पेशंट व्यक्तींसाठी काजू खाण्याचा सल्ला देतात.
कर्करोगावर गुणकारी इलाज काजू
कॅन्सर सारख्या प्राणघातक आजारांना रोखण्यासाठी राजू हा खूप उपयुक्त असा नट आहे वास्तविक काजूमध्ये ऑनाकार्डिक असिड असल्यामुळे काजूमध्ये असलेले गुणधर्म शरीरामध्ये पसरणाऱ्या कर्करोगाला नियंत्रित करते किंवा रोखण्यास मदत करते. पण काजूचे अतिसेवन केल्याने कर्करोगापासून मुक्तता मिळू शकत नाही त्यासाठी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. कर्करोग टाळण्यासाठी काजू केवळ निरोगी आहार म्हणून तुम्ही सेवन केले पाहिजे.
रक्तदाब सुधारण्यासाठी काजूचा उपयोग
सर्वसामान्यपणे रक्तदाब नियंत्रित करण्यासाठी आजची भूमिका खूप महत्त्वाची आहे एका वैज्ञानिक संशोधनानुसार काजू पासून बनवलेले पदार्थ हे उच्च रक्तदाब नियंत्रण ठेवण्यासाठी मदत करते असे दिसून आले सध्या या गोष्टीवर अधिक संशोधन चालू आहे.
बद्धकोष्ठतेसाठी काजू
काजू हे फळ खाल्ल्याने किंवा नटस खाल्याने तुमचे पाचन तंत्र मजबूत होते. काजू या फळांमध्ये फायबरचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणात असते काजू नियमित खाल्ल्याने बद्धकोष्टता सारखी समस्या पासून मुक्तता मिळते पण अतिसेवनामुळे कधी कधी तुम्हाला गॅसेस यासारख्या समस्या निर्माण होऊ शकतात.
हाडांच्या वाढीसाठी काजूचा उपयोग
काजू या फळांमध्ये मॅग्नेशियम आणि कॅल्शियम याचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणात असते कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम हाडांच्या विकासासाठी तसेच त्यांना मजबूत करण्यासाठी काम करतात. काजूमध्ये असलेले मॅग्नेशियम आस्टियोपोरीसिस रोगांपासून बसवण्याचे काम करते. या रोगामुळे शरीरातील हाडे कमजोर आणि नाजूक होतात.
वजन कमी करण्यासाठी कागदाचा उपयोग
काजूमध्ये चांगल्या प्रमाणात मॅग्नेशियम असते त्यामुळे चरबी आणि कार्बोदके यांचे चयापचय वाढते. काजूमध्ये असणारे फायबर शरीराचे वजन नियंत्रण करण्यासाठी मदत करते.
मधुमेह असणाऱ्या लोकांसाठी काजू महत्त्वाचा आहे
काजूमध्ये असे अनेक पोषक तत्व असतात त्यापैकी एक मॅग्नेशियम आहे. मॅग्नेशियमला मधुमेहाचा चांगला मित्र देखील म्हटले जाते रक्तातील गुलकोज स्थिर करण्यास मदत करते रक्तातीलगुलकोज स्थिर करून मधुमेहावर नियंत्रण ठेवता येते.
काजू खाण्याचे दुष्परिणाम तोटे
प्रत्येक गोष्ट प्रमाणात खावी तर त्या गोष्टीचा फायदा होतो; नाहीतर अतिसेवनाने त्याचे नुकसान देखील होऊ शकते. तसेच काजू मध्ये सुद्धा घडते. काजूमध्ये सोडियमचे प्रमाण जास्त असते जर तुम्ही तर जास्त प्रमाणात खाल्ले तर शरीरात सोडियमचे प्रमाण वाढू शकते ज्यामुळे उच्च रक्तदाब आणि हृदय संबंधी आजार होऊ शकतात त्याचा किडनीवर हि परिणाम होऊ शकतो.
काजू मध्ये कॅलरीज जास्त प्रमाणात असतात जरी कॅलरीज आपल्या आरोग्यासाठी चांगल्या असल्या तरी अति प्रमाणात सेवन केल्याने वजन वाढण्याचा धोका असतो.
काजूमध्ये फायबर मोठ्या प्रमाणात आढळले जातात जरी फायबर शरीरासाठी चांगले असले तरी अतिसेवन केल्याने पोटामध्ये सूज आणि गॅस निर्माण होतो
काजू मध्ये मोठ्या प्रमाणात पोटॅशियम असतात जे शरीरातमध्ये गेल्यास हृदयाचे ठोके अचानक पणे थांबू शकते कधीकधी अशक्तपणा आणि मूत्रपिंड निकामी सुद्धा होते.
Facts About Cashew in Marathi
- ईशान्य ब्राझीलमधील मूळ, 1560 आणि 1565 दरम्यान पोर्तुगीज खलाशांनी या झाडा सोबत भारतात प्रवेश केला.
- नटचे पोर्तुगीज नाव काजू आहे जेथून अनौपचारिक नाव आले आहे.
- जगातील 90% पेक्षा जास्त काजू पीक युनायटेड स्टेट्समध्ये वापरले जाते.
- 2010 मध्ये नायजेरिया काजू उत्पादनात आघाडीवर होता.
- काजूची झाडे वाढवण्यासाठी कोरडे/ओले उष्ण कटिबंध आदर्श आहेत. दिवसा आदर्श तापमान 77°F आहे आणि रात्री 50°F च्या खाली जाऊ नये.
- काजूची झाडे वाढवण्यासाठी वालुकामय जमीन उत्तम असते.
- कोरड्या हंगामात (हिवाळ्यात), काजूची झाडे फुलतात आणि काही महिन्यांनंतर कापणी करता येते.
- तुम्हाला कळेल की नट कापणीसाठी तयार आहे कारण काजू सफरचंद छान लाल रंगाचा असेल (कधीकधी गुलाबी किंवा पिवळा) आणि नटचे कवच गडद राखाडी होईल. जर ते फळ झाडावरून पडले तर ते निश्चितपणे कापणीसाठी तयार आहे.
- काजूचे झाड सरासरी 32 ते 50 फूट वाढते आणि ते Anacadiaceae कुटुंबातील आहे, ज्याला sumac कुटुंब म्हणूनही ओळखले जाते.
- काजूंवर नेहमी भाजून, उकळून किंवा वाळवण्याआधी उपचार केले जातात कारण त्यांच्याभोवती अॅनाकार्डिक ऍसिड किंवा उरुशिओल सारखे विषारी तेल असते जे त्वचेला त्रास देऊ शकते.
- काजू सामान्यत: काजू भाजण्यापूर्वी हिरव्या रंगाचे असतात.
- जर तुम्हाला पित्ताशयाचा त्रास होत असेल किंवा मुतखडा होत असेल तर काजू टाळा कारण ते ऑक्सलेट मिळवतात ज्यामुळे तुमची स्थिती आणखी वाईट होऊ शकते.
- काजूवर प्रक्रिया करून काजू बटर आणि चीज बनवता येते.
- पेंट्स आणि ब्रेक लाइनरसारख्या औद्योगिक उत्पादनांमध्ये नट आढळू शकते.
- नटचे कवच वंगण, वॉटरप्रूफिंग आणि शस्त्रास्त्र निर्मितीमध्ये वापरले जाऊ शकते.
FAQ
Q: काजू खाण्याचे फायदे आणि तोटे
Ans:
Q: काजू चे झाड दाखवा
Ans:
Q: काजू प्रक्रियेचा व्यवसाय
Ans:
Final Word:-
काजू फळाची माहिती Cashew Information In Marathi हा आर्टिकल तुम्हाला कसा वाटला आम्हाला कमेंट करून नक्की सांगा आवडल्यास आपल्या फ्रेंड आणि फॅमिली मध्ये शेअर करायला विसरू नका.
