जालियनवाला बाग हत्याकांड: Jallianwala Bagh Massacre Information in Marathi #JallianwalaBaghMassacre
13 April 2022
आजचा इतिहास: जालियनवाला बागेत जनरल डायरने हजारो निरपराध भारतीयांवर गोळीबार केला, 13 एप्रिलच्या इतर घटना जाणून घ्या
जालियनवाला बाग हत्याकांड: Jallianwala Bagh Massacre Information in Marathi
Jallianwala Bagh Massacre Information in Marathi: इतिहासात अशा अनेक तारखा आहेत ज्यामध्ये अनेक घटनांची नोंद आहे, परंतु 13 एप्रिलचा दिवस कोणीही भारतीय विसरू शकलेला नाही. या दिवशी ब्रिटिश शासक जनरल डायरने पंजाबमधील अमृतसर जिल्ह्यातील ऐतिहासिक सुवर्ण मंदिराजवळील जालियनवाला बाग येथे हजारो भारतीयांवर अंदाधुंद गोळीबार केला.
13 एप्रिल हा दिवस देशाच्या स्वातंत्र्याच्या इतिहासात एका दुःखद घटनेने नोंदवला गेला आहे. 13 एप्रिल 1919 रोजी ब्रिटिश शासक जनरल डायरने जालियनवाला बाग हत्याकांडात शांततापूर्ण सभेसाठी जमलेल्या हजारो भारतीयांवर अंदाधुंद गोळीबार केला होता . पंजाबमधील अमृतसर जिल्ह्यातील ऐतिहासिक सुवर्ण मंदिराजवळील जालियनवाला बाग नावाच्या या बागेत ब्रिटिशांच्या गोळीबाराने घाबरलेल्या अनेक महिलांनी आपल्या मुलांसह आपला जीव वाचवण्यासाठी विहिरीत उडी घेतली. बाहेर पडण्याचा मार्ग अरुंद असल्याने चेंगराचेंगरीत अनेक लोक चिरडले गेले आणि हजारो लोकांना गोळ्या लागल्या.
आणखी एका घटनेबद्दल सांगायचे तर, खालसा पंथाचा पायाही १३ एप्रिललाच घातला गेला. खालसा पंथाची स्थापना 13 एप्रिल 1699 रोजी दहावे गुरु गोविंद सिंग यांनी केली होती.
उत्तर भारतातील विविध राज्यांमध्ये या दिवशी कापणी झाल्याच्या आनंदात बैसाखीचा सण मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो.
“सरदार उधमसिंग संपूर्ण माहिती”
जालियनवाला बाग हत्याकांडाची १०३ वी जयंती: 103rd Anniversary of Jallianwala Bagh Massacre
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी बुधवारी 1919 मध्ये जालियनवाला बाग हत्याकांडात मारल्या गेलेल्या लोकांना श्रद्धांजली वाहिली. 1919 च्या या दिवशी जालियनवाला बागेत शहीद झालेल्यांना श्रद्धांजली. त्यांचे अतुलनीय धैर्य आणि बलिदान येणाऱ्या पिढ्यांना प्रेरणा देत राहील, असे पंतप्रधान मोदींनी ट्विट केले.
जालियनवाला बाग हत्याकांडाला 103 वर्षे: हा दिवस भारतीय इतिहासातील सर्वात काळा दिवस म्हणून का ओळखला जातो?
जालियनवाला बाग हत्याकांडाला आज 103 वर्षे पूर्ण होत आहेत ज्याला भारतीय इतिहासातील सर्वात काळा दिवस म्हणून ओळखले जाते.
जालियनवाला बाग हत्याकांड शतकानंतरही भारतीय इतिहासातील सर्वात काळा दिवस आहे. आजपासून 103 वर्षांपूर्वी, अमृतसर हत्याकांड म्हणून ओळखली जाणारी ही भीषण घटना 13 एप्रिल 1919 रोजी बैसाखीच्या दिवशी घडली होती. जनरल रेजिनाल्ड डायरने आपल्या सैन्याला जालियनवाला बाग येथे शांततेने निदर्शने करणाऱ्या लोकांवर गोळीबार करण्याचे आदेश दिले.
सत्यपाल आणि सैफुद्दीन किचलू या दोन नेत्यांच्या अटकेमुळे हजारो लोक बैसाखी साजरी करण्यासाठी आणि शांततेने निषेध करण्यासाठी जालियनवाला बाग येथे जमले होते. पण सार्वजनिक सभा आणि मिरवणुकांवर बंदी असल्याने गावकऱ्यांना याची माहिती नव्हती. डायरने आपल्या सैन्यासह जालियनवाला बागेत प्रवेश केला आणि प्रवेशद्वार रोखले. त्याने आपल्या सैन्याला कोणतीही पूर्वसूचना न देता निशस्त्र नागरिकांवर गोळीबार सुरू करण्याचे आदेश दिले.
जनरल डायरने सांगितले की हा कायदा “सभेला पांगवण्यासाठी नव्हता तर भारतीयांना अवज्ञा करण्यासाठी शिक्षा देण्यासाठी होता”. ब्रिटिश सरकारच्या अधिकृत आकडेवारीनुसार, 350 हून अधिक लोक मारले गेले तर हजारो गंभीर जखमी झाले. पण, काँग्रेसच्या म्हणण्यानुसार, या घटनेत 1,000 हून अधिक लोकांना आपला जीव गमवावा लागला.
रवींद्रनाथ टागोर आणि महात्मा गांधी यांनी या हल्ल्याचा निषेध केला आणि अनुक्रमे ब्रिटिश नाइटहूड आणि कैसर-ए-हिंद पदकाचा त्याग केला. ब्रिटनचे माजी पंतप्रधान विन्स्टन चर्चिल यांनी डायरच्या कृतीवर टीका केली होती. “जमाव निशस्त्र होता, ब्लडजन्सशिवाय. तो कोणावरही किंवा कशावरही हल्ला करत नव्हता. जेव्हा त्याला पांगवण्यासाठी त्यावर गोळीबार करण्यात आला तेव्हा त्याने पळून जाण्याचा प्रयत्न केला,” चर्चिल म्हणाले होते.
देशाच्या इतिहासात १३ एप्रिल रोजी नोंदवलेल्या इतर महत्त्वाच्या घटनांचा क्रमवार तपशील पुढीलप्रमाणे आहे:-
- 1699: शिखांचे दहावे गुरु गोविंद सिंग यांनी खालसा पंथाची स्थापना केली. दरवर्षी या दिवशी बैसाखी उत्सव साजरा केला जातो.
- 1919: जालियनवाला बाग येथे शांततापूर्ण सभा घेत असलेल्या निशस्त्र भारतीयांवर ब्रिटीश सैनिकांनी गोळीबार करून शेकडो लोकांना ठार केले. यावेळी हजारो लोक जखमी झाले. या घटनेने देशाच्या स्वातंत्र्यलढ्याची दिशाच बदलून टाकली.
- 1947: भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात राजनैतिक संबंध प्रस्थापित झाले.
- 1960: फ्रान्सने सहारा वाळवंटात अणुबॉम्बची चाचणी घेतली. ही कामगिरी करणारा तो चौथा देश ठरला.
- 1980: अमेरिकेने मॉस्को येथील उन्हाळी ऑलिंपिक खेळांवर बहिष्कार टाकला.
- 1984: शारजाह येथे भारतीय क्रिकेट संघाने पाकिस्तानचा 58 धावांनी पराभव करून प्रथमच आशिया कप जिंकला.
- 1997: युवा अमेरिकन गोल्फर अॅल्ड्रिक टायगर वूड्सने वयाच्या 21 व्या वर्षी यूएस मास्टर्स चॅम्पियनशिप जिंकली आणि विजेतेपद जिंकणारा सर्वात तरुण व्यक्ती ठरला. जिंकणारा सर्वात तरुण खेळाडू ठरला.
- 2013: पाकिस्तानातील पेशावर येथे बसमध्ये झालेल्या स्फोटात आठ जण ठार.
