Amino Acid Meaning in Marathi (Formula, amino acid Milk, amino acid supplements)
अमीनो ऍसिड (Amino acids) हे सेंद्रिय संयुगे आहेत जे सजीवांमध्ये प्रथिनांच्या निर्मितीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. त्यामध्ये एक अमिनो गट (NH2) आणि एक कार्बोक्झिल गट (COOH), बाजूच्या साखळीसह (ज्याला R-group म्हणूनही ओळखले जाते) असते जे विशिष्ट अमीनो आम्लानुसार बदलते.
20 भिन्न अमीनो ऍसिड आहेत जे सामान्यतः प्रथिनांमध्ये आढळतात, प्रत्येकाची अद्वितीय रासायनिक रचना आणि गुणधर्म असतात. जेव्हा एमिनो ऍसिड एका विशिष्ट क्रमाने एकमेकांशी जोडलेले असतात, तेव्हा ते एक पॉलीपेप्टाइड साखळी बनवतात, जी कार्यशील प्रथिने तयार करण्यासाठी इतर पॉलीपेप्टाइड साखळ्यांशी दुमडतात आणि संवाद साधू शकतात.
हार्मोन्स आणि न्यूरोट्रांसमीटरच्या संश्लेषणासारख्या इतर जैविक प्रक्रियांमध्ये अमीनो ऍसिड देखील महत्त्वपूर्ण आहेत. विशिष्ट अमीनो आम्ल आणि शरीराच्या गरजेनुसार ते आहारातून मिळू शकतात किंवा शरीरात संश्लेषित केले जाऊ शकतात.
Amino Acid Meaning in Marathi: अमीनो ऍसिड हे सेंद्रिय संयुगे आहेत जे प्रथिनांचे बिल्डिंग ब्लॉक्स म्हणून काम करतात. ते जीवनासाठी आवश्यक आहेत, शरीरातील एंजाइम, हार्मोन्स आणि इतर महत्त्वपूर्ण रेणूंच्या निर्मितीमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.
एमिनो ऍसिडचे सामान्य सूत्र आहे: (amino acid formula)
H2N-CHR-COOH
- H2N अमिनो गटाचे प्रतिनिधित्व करतो (याला “amine” गट देखील म्हणतात)
- CHR अमीनो आम्लाची कार्बन साखळी किंवा पाठीचा कणा दर्शवते
- COOH कार्बोक्झिल गटाचे प्रतिनिधित्व करतो (याला “अॅसिड” गट देखील म्हणतात)
- आर-ग्रुप किंवा साइड चेनची विशिष्ट रचना, जी वेगवेगळ्या अमीनो ऍसिडमध्ये बदलते, ते देखील सूत्रामध्ये समाविष्ट केले आहे. उदाहरणार्थ, अॅलानाईनचे सूत्र, मिथाइल आर-ग्रुपसह नॉनपोलर अमीनो आम्ल, आहे:
H2N-CH(CH3)-COOH
तर सेरीनचे सूत्र, हायड्रॉक्सिल आर-ग्रुपसह ध्रुवीय अमीनो आम्ल आहे:
H2N-CH2-OH-COOH
वेगवेगळे आर-समूह प्रत्येक अमिनो आम्लाला त्याचे अद्वितीय रासायनिक गुणधर्म देतात, ज्यामुळे ते विशिष्ट प्रकारे संवाद साधू शकतात आणि प्रथिनांच्या एकूण कार्यात योगदान देतात.
Amino Acid Formula Milk
अमीनो ऍसिड हे प्रथिनांचे बिल्डिंग ब्लॉक्स आहेत आणि ते लहान मुलांच्या वाढीसाठी आणि विकासासाठी आवश्यक आहेत. काही अर्भक फॉर्म्युले लहान मुलांना पचायला सोप्या स्वरूपात अमिनो ऍसिड प्रदान करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत.
विशिष्ट ब्रँड आणि सूत्राच्या प्रकारानुसार लहान मुलांच्या दुधासाठी अचूक अमीनो ऍसिड फॉर्म्युला बदलू शकतो. तथापि, बहुतेक अर्भक सूत्रांमध्ये अत्यावश्यक आणि गैर-आवश्यक अमीनो ऍसिडचे मिश्रण असेल, यासह:
अत्यावश्यक अमीनो आम्ल (Essential amino acids): ही अमीनो आम्ल आहेत जी शरीर स्वतः तयार करू शकत नाहीत आणि ती आहारातून मिळवली पाहिजेत. अत्यावश्यक अमीनो आम्लांच्या उदाहरणांमध्ये हिस्टिडाइन, आयसोल्युसीन, ल्युसीन, लाइसिन, मेथिओनाइन, फेनिलॅलानिन, थ्रोनिन, ट्रिप्टोफॅन आणि व्हॅलिन यांचा समावेश होतो.
अत्यावश्यक अमीनो अॅसिड (Non-essential amino acids): हे अमीनो अॅसिड आहेत जे शरीर स्वतः तयार करू शकतात आणि आहारात आवश्यक नाहीत. गैर-आवश्यक अमीनो ऍसिडच्या उदाहरणांमध्ये अॅलनाइन, एस्पार्टिक ऍसिड, ग्लूटामिक ऍसिड आणि सेरीन यांचा समावेश होतो.
या अमीनो ऍसिडचे विशिष्ट प्रमाण आणि गुणोत्तर विशिष्ट सूत्र आणि बाळाच्या गरजांवर अवलंबून असेल. हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की अर्भक सूत्रे अन्न आणि औषध प्रशासन (FDA) द्वारे नियंत्रित केली जातात आणि विशिष्ट पोषण मानकांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे.
अमीनो एसिड पूरक (amino acid supplements)
एमिनो अॅसिड सप्लिमेंट्स हे आहारातील पूरक आहेत जे शरीरात प्रथिने बनवणाऱ्या 20 अमीनो अॅसिडपैकी एक किंवा अधिक प्रदान करतात. हे सप्लिमेंट्स अनेकदा अॅथलीट्स, बॉडीबिल्डर्स आणि जे लोक त्यांची ऍथलेटिक कामगिरी सुधारू इच्छितात, स्नायू तयार करू इच्छितात किंवा व्यायामातून अधिक लवकर बरे होऊ इच्छितात ते वापरतात.
अनेक प्रकारचे एमिनो अॅसिड सप्लिमेंट्स उपलब्ध आहेत, यासह:
ब्रँच्ड-चेन एमिनो अॅसिड (BCAAs): यामध्ये ल्युसीन, आयसोल्युसीन आणि व्हॅलिन यांचा समावेश होतो. BCAAs स्नायूंच्या वाढीसाठी आणि पुनर्प्राप्तीसाठी महत्त्वपूर्ण आहेत आणि बहुतेकदा ऍथलीट्स आणि बॉडीबिल्डर्सद्वारे वापरले जातात.
अत्यावश्यक अमीनो आम्ल (EAAs): ही अमीनो आम्ल आहेत जी शरीराद्वारे तयार केली जाऊ शकत नाहीत आणि ती आहाराद्वारे मिळवली पाहिजेत. प्रथिने संश्लेषण, स्नायूंची वाढ आणि पुनर्प्राप्तीसाठी EAs महत्वाचे आहेत.
अत्यावश्यक अमीनो अॅसिड: ही अमीनो अॅसिड्स आहेत जी शरीराद्वारे तयार केली जाऊ शकतात आणि आहारात आवश्यक नाहीत. तथापि, काही लोक विशिष्ट हेतूंसाठी ग्लूटामाइन, आर्जिनिन किंवा टॉरिन सारख्या गैर-आवश्यक अमीनो ऍसिडसह पूरक करणे निवडू शकतात.
एमिनो अॅसिड सप्लीमेंट्स काही व्यक्तींसाठी फायदे देऊ शकतात, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की विविध प्रथिने स्त्रोतांचा समावेश असलेला संतुलित आहार बहुतेक लोकांना सर्व आवश्यक अमीनो अॅसिड प्रदान करू शकतो. याव्यतिरिक्त, वैयक्तिक अमीनो ऍसिडचे उच्च डोस घेणे किंवा संतुलित आहाराच्या जागी पूरक आहार वापरल्याने आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात. कोणतेही नवीन पूरक आहार सुरू करण्यापूर्वी हेल्थकेअर प्रदात्याचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.